Vuurwerk
Is uw huisdier bang voor vuurwerk?
Voorkom problemen, begin op tijd!
Het is weer bijna zover, oud en nieuw. Vaak begint het knallen al vroeg in december en soms zelfs al eerder. Niet elke hond of kat vindt dit leuk. Ze schrikken ervan en kunnen bang en gestrest worden. Het is dan ook fijn als je als baas zijnde ondersteuning hierin kan bieden. Het is belangrijk om hier op tijd mee te beginnen.
Maar wat is angst nou eigenlijk?
Angst is een normaal verschijnsel dat er voor zorgt dat een dier niet in een levensgevaarlijke situatie terecht komt. Daarnaast kan het dier de situatie leren herkennen en later proberen deze te vermijden om zo succesvol te overleven.
In principe zijn er twee soorten angst; normale angst (deze angst is noodzakelijk om het dier tot actie aan te zetten) en fobische angst (deze angst staat niet in verhouding tot de intensiteit van de prikkel). Een voorbeeld: als er 10 reuzenspinnen op je af komen is het noodzakelijk om actie te ondernemen. Maar als er 1 heel klein spinnetje op je af komt, is dit niet nodig en dus ‘fobisch’.
Angst kan genetisch bepaald zijn door overgevoeligheid voor geluid en licht (bijv. Duitse Herder en Border Collie). Het kan ontstaan zijn na een traumatische ervaring (bijv. het afgaan van een rotje vlakbij het lichaam). Of het kan ontstaan (of verder ontwikkeld) zijn door conditioneren. Door het kalmeren, belonen of straffen leert een dier dat de angst een ‘gewenst’ gedrag is, terwijl dat niet zo is. We zien ook vaak dat geluidsfobie samen gaat met bijvoorbeeld verlatingsangst.
Angst kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige signalen kunnen heel subtiel zijn, zeker bij zogenaamde ‘binnenvetters’.
Een angstige hond heeft een lage staarthouding, oren plat in de nek, maakt zich klein, wil misschien wegkruipen of vluchten, duikt in elkaar en loopt mogelijk achteruit.
Sensitisatie: Ineens worden alle geluiden eng. Door de angst voor het vuurwerk, kan het zijn dat het dier op gegeven moment ook angstig wordt voor andere geluiden, zoals; onweer, luchtballonnen, huilende baby’s, dichtslaande deuren, laten vallen van een pan, een langsrijdende brommer etc.
Wat kunnen we eraan doen?
Het is belangrijk dat er al van pups af aan bezig wordt gegaan met de gewenning aan geluiden, maar op latere leeftijd heeft dit zeker ook nog zin! Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een geluids-cd. Op deze cd staan meerdere hardere geluiden, waaronder vuurwerkgeluiden. Het is aan te raden om hier zo vroeg mogelijk mee te beginnen, zodat het dier ook de tijd krijgt om eraan te wennen. De geluiden worden in opbouwend niveau aangeboden, dit wil zeggen dat het geluid steeds harder wordt en steeds frequenter. Terwijl dit gebeurt gaat het dagelijks leven gewoon door, het dier ervaart dan dat de geluiden er gewoon bij horen. Daarnaast moet het geluid ‘leuk’ gemaakt worden d.m.v. spel, voer en/of aandacht van de baas. Eigenlijk geeft u een beloning voor het níet reageren op het geluid. Blijf wel altijd onder het niveau waarbij uw dier angst gaat vertonen.
Als het dier door heeft dat het geen echt vuurwerk is, dan kan buiten getraind worden, bijvoorbeeld met een klappertjespistool of trekrotjes uit de winkel. Let wel op dat het in het begin niet te hard klinkt, dus op zéér grote afstand beginnen.
Ook worden er speciale vuurwerkcursussen aangeboden door verschillende hondenscholen. Hier leert de hond omgaan met de angst voor het vuurwerk.
Zorg er daarnaast voor dat uw dier een veilige plek heeft in huis waar het zich veilig voelt, bijvoorbeeld de bench. Eventueel kunt u nog doeken over de bench heen doen om het geluid en licht nog wat meer te dempen. Bij katten is dit vaak in een kast of ergens bovenop, of bijvoorbeeld in een doos.
In het geval van ernstig getraumatiseerde dieren met een extreme angst, zit er soms niks anders op dan uw dier onder te brengen op een vuurwerk vrije locatie.
Waar let uw huisdier op?
Het dier let er voornamelijk op hoe ú zich gedraagt!! Op het moment dat u vreest dat het ‘enge’ gaat gebeuren, let het dier op subtiele gebaren die u daarbij afgeeft en neemt dit dan van u over. Hij reageert dus op uw reactie! Op het moment dat het gedrag van het dier dan beloond wordt, zal zich dit herhalen. Het dier ‘leert’ dat dit gedrag het ‘gewenste’ effect heeft (het dier krijgt aandacht). Maar eigenlijk is dit juist niet het effect wat wij willen hebben!
Wat wel te doen?
Een aantal tips welke je thuis kan gebruiken:
- Doe zelf gewoon zoals je altijd doet en blijf rustig.
- Steun bieden; het dier mag bij je gaan zitten, je spreekt het hem normaal aan en gaat verder met je gebruikelijke dingen (niet begripvol toespreken en/of aanhalen).
- Zorg voor voldoende afleiding. Speel met het dier, maak het leuk!! Probeer van elke knal een feestje te maken. Pak het favoriete speeltje en elke keer als er een knal is speel je met het dier. Of, als deze gek is op koekjes, geef dan bij elke knal een koekje.
- Oefen in verschillende situaties.
- Wordt nooit boos en blijf geduldig.
- Laat je hond overdag (aangelijnd) een flink stuk uit en van 22.00 tot 01.00 niet meer.
- Sluit ramen en gordijnen, doe het licht aan en zet radio of tv aan.
- Steek geen vuurwerk af i.v.m. de kruitlucht.
- Maak gebruik van een verstopplek zoals de bench. Creëer een ruimte waar zo min mogelijk prikkels binnen komen.
- Bouw de prikkel langzaam op, laat het dier langzaam wennen aan geluiden door gebruik te maken van geluiden die steeds harder worden, maar begin op tijd!!*
- Doe een vuurwerkcursus.
- Gebruik in overleg met de dierenarts medicatie.
“Knal is koekje!” “Knal is bal!”
Op de volgende website https://soundcloud.com/dogstrust/sets/sound-therapy-sounds-scary kunt u ook vuurwerkgeluiden downloaden.
Via youtube zijn een aantal mooie filmpjes te zien van eigenaren die met hun honden aan het trainen zijn. Hier een aantal voorbeelden:
Deel 1
In dit filmpje kunnen we goed zien dat als de hond een geluid hoort, deze verstard, de staart omlaag houdt en slikt. Dit zijn allemaal stress signalen.
Deel 2
In dit filmpje zien we een duidelijke manier van steun zoeken. Dit mag, maar let op, de eigenaar zegt niks en geeft de hond verder geen aandacht. De hond wordt niet beloond.
Deel 3
In dit filmpje is de hond inmiddels al wat gewend en is meer met zijn speeltje bezig dan met de geluiden.
Deel 4
In dit filmpje zien we eveneens een hond die met zijn bal aan het spelen is en weinig aandacht heeft voor de geluiden (alleen af en toe zie je de oren iets omhoog gaan).
Wat niet te doen?
Een aantal voorbeelden zoals het niet moet:
- Straffen bij angst.
- Je dier helemaal negeren.
- Laten vluchten (weg van de prikkel). Als je hond geschrokken is van een knal, loop er dan niet meteen van weg. Blijf even staan en laat je hond even bijkomen.
- Begripvol toespreken, aanhalen, zo beloon je het dier! (Je mag wel steun bieden. Het dier mag bij je gaan zitten en je spreekt het dier normaal aan en je doet je gebruikelijke dingen).
- Het dier alleen laten.
- Alléén medicatie verstrekken.
Als alleen gedragstherapie niet voldoende is, kan worden besloten om ook lang- of kortwerkende medicatie te gaan gebruiken. Welke medicatie het beste is, verschilt per patiënt, dit kun je het beste met je dierenarts overleggen.
De training, met of zonder medicatie, kan de angst niet volledig wegnemen of oplossen, maar het zal de situatie leefbaarder maken. Het is ook belangrijk om je te realiseren dat je hier continu mee bezig blijft.
Let op, medicatie is een hulpmiddel en GEEN oplossing!
Er bestaan ook andere (hulp)middelen die te gebruiken zijn. Het effect hiervan is wisselend en verschilt per dier.
Zo is er bijvoorbeeld de Adaptil halsband en/of verdamper.
Adaptil geeft feromonen af, geurstoffen die wij als mens niet kunnen ruiken. Er wordt gebruik gemaakt van feromonen die de moederteef aan haar pups doorgeeft om ze gerust te stellen. Dit middel helpt de verschijnselen van angst en stress te beheersen en te voorkomen. De verdamper en halsband mogen naast elkaar gebruikt worden. Het werkt na 2 weken en blijft 4 weken werkzaam. Het beste is om dit te gebruiken in combinatie met gedragstherapie.
Daarnaast zijn er voedingssuplementen zoals bijvoorbeeld Adaptil chews. Deze bevatten oa de stof L-tryptofaan wat een positief effect heeft op stemmingen, angst en impulsbeheersing. De chews kunnen een half uur voor het stressmoment gegeven worden en de werking houdt ongeveer 4 uur aan.
Een ander voorbeeld is Zylkène.
Dit is een natuurlijk hypoallergeen voedingssupplement. Het bestaat uit een melkeiwit welke angst onderdrukt. Het helpt huisdieren met verandering om te gaan en beter te reageren op gedragstherapie. Voor het beste resultaat moet dit middel 1 à 2 maanden gegeven worden.
Ook kunnen we gebruik maken van het thundershirt. Dit is een shirt wat strak om het lichaam zit en zo het idee van inbakeren bij baby’s nabootst.
Daarnaast zijn er koptelefoons (Mutt Muff) op de markt, die speciaal zijn ontwikkeld voor honden om geluiden te dempen. Ook kunnen ogen worden afgeschermd om de flitsen van het vuurwerk te verminderen.
Met deze middelen moet wel eerst getraind worden, de dieren moeten hier eerst aan wennen.
Mocht u na het lezen nog vragen hebben dan staan wij als team graag voor u klaar om u te helpen!
Een hele fijne jaarwisseling gewenst!